Als ik een tripje plan, ben ik het meest overwhelmed door het lokale OV. Ik heb vaak geen idee hoe ik kan zien waar en wanneer welke bus of tram vertrekt (zoals een app), soms zijn er veel verschillende soorten vervoer, en (het allerergste): vaak is de informatie niet in het Engels beschikbaar. Na zes tripjes en drie maanden in Boedapest wonen, heb ik het hier wel aardig door. Daarom bij deze: jouw gids voor het openbaar vervoer in Boedapest.
Er zijn een hoop verschillende vervoermiddelen in Boedapest: metro’s, trams, bussen en trolleybussen, veerboten, en dan ook nog fietsen, taxi’s, en treinen naar andere steden in Hongarije. Best wel verwarrend dus! Ik heb het allemaal uitgezocht en aan het eind zet ik een aantal apps op een rijtje.
Het openbaar vervoer in Boedapest
De hele dag door rijdt er openbaar vervoer in Boedapest. Ja, óók ’s nachts, doordeweeks en in het weekend. Tussen 04.30u en 23.50u geldt het dagschema, daartussen rijden de nachtbussen en -trams. ’s Nachts rijdt tram 6 en tal van nachtbussen.
Ieder soort vervoermiddel heeft z’n eigen kleur. Zo is het dus makkelijk te herkennen of je nu een bus of trolleybus aanhoudt en of je in metro 2 of 3 zit. De trams zijn geel, de trolleybussen zijn rood en de gewone bussen zijn lichtblauw. Metrolijn 1 is geel, metrolijn 2 is rood, metrolijn 3 is donkerblauw en metrolijn 4 is groen.
Boedapest heeft vier treinstations, waarvan de belangrijkste Nyugati Pályaudvar, Keleti Pályaudvar en Déli Pályaudvar zijn. Vanuit deze stations is Boedapest met een groot deel van Hongarije en veel steden in het buitenland verbonden. Omdat je de trein als toerist niet zult nemen binnen Boedapest en er aparte tickets voor nodig hebt, heb ik de treinen voor deze gids buiten beschouwing gelaten.
Geen (gevalideerd) ticket bij je als je wordt gecontroleerd? Oeps! Dat gaat je 8000 HUF (ca. €25,85) kosten en moet je cash betalen. Niet héél duur, wel zonde van je geld.
Tickets voor het OV in Boedapest
In Boedapest kennen ze (nog) niet zoiets als de OV Chipkaart (zijn ze wel mee bezig!). Hier wordt nog met papieren tickets gewerkt. Tickets koop je bij de kantoortjes op onder andere de treinstations, veel metrostations en het vliegveld, open tussen 05.00u en 22.00u. Daarnaast staat bij eigenlijk alle metro- en tramhaltes een kaart automaat waar je kunt betalen met cash, contactloos en pinpas/creditcard.
Single tickets
Single tickets kosten los 350 HUF (ca. €1,15), maar kun je ook in een blok van 10 kopen voor 3000 HUF (ca. €9,70). Als je een single ticket koopt van de chauffeur, betaal je 450 HUF (ca. €1,45) en dit moet je contant en gepast betalen.
Met een single ticket kun je één rit maken, bij het overstappen moet je een nieuw ticket stempelen/valideren. Dit geldt als je van de metro naar de tram, of de bus naar de boot, overstapt, maar óók als je van de ene bus naar de andere bus overstapt.
Dit geldt niet voor de metro: met een gevalideerd ticket kun je 80 minuten gebruik maken van de metro, met zoveel overstappen als je nodig hebt.
Single tickets moeten gevalideerd worden voordat ze geldig zijn. No worries, dit gaat supermakkelijk: je steekt je kaartje in een apparaat, krijgt een stempel en klaar! Net als bij de papieren treinkaartjes in Nederlands vroeger. In de (trolley)bussen en trams hangen de apparaten door de bus, bij de metro loop je erlangs bij de ingangen of roltrappen.
Dagkaarten
Boedapest verkoopt ook kaarten voor 24 uur, 72 uur of 7 dagen. Een dagkaart kost 1650 HUF (ca. €5,35), 72 uur kost 4150 HUF (ca. €13,40) en een weekkaart kost 4950 HUF (ca. €16).
Met deze tickets kun je onbeperkt reizen met het openbaar vervoer in Boedapest, zowel overdag als ’s nachts. Een dagticket is je geld waard als je minimaal vijf ritten maakt.
Dagkaarten hoeven niet gevalideerd te worden, er staat namelijk een datum op. Je moet de tickets wel laten zien aan de controleurs in de metro en de chauffeurs. Zorg dus dat je ‘m makkelijk kan pakken en niet je hele tas hoeft door te spitten.
Budapest Card
Je kunt er ook voor kiezen een één-, twee- of driedaagse Budapest Card te kopen. Deze geven je recht op gratis openbaar vervoer in Boedapest, plus vele extra’s: toegang voor musea en baden, tours door de stad, en kortingen bij attracties en restaurants.
Hoe werkt de metro in Boedapest?
Er zijn vier metrolijnen in Boedapest. Tijdens de spits gaan de metro’s ongeveer iedere 3 minuten, ’s ochtends vroeg en ’s avonds laat ongeveer iedere 10 minuten.
Metrolijn 1
M1 (geel) is de één na oudste metrolijn van de wereld (1896), alleen die van Londen is ouder. De hele lijn ligt in Pest, en verbindt het stadscentrum met Városliget, het Stadspark. M1 gaat onder Andrássy út door, één van de belangrijkste straten in Boedapest. Langs M1 vind je veel bezienswaardigheden, van de winkelstraat Váci utca, het Operahuis, het Terror Museum en Heldenplein, tot het Stadspark en de Széchenyi baden.
M1 is bekend onder verschillende namen. Zo wordt het ook wel de Millenium Underground genoemd. Dit is omdat het 1000 jaar koninkrijk werd gevierd in Városliget, maar het park toen nog ver buiten de stad lag. Er was veel geld uitgegeven aan Andrássy út, dus men wilde daar geen tram doorheen. Zodoende werd er een metro gebouwd. Een andere naam is ‘földalatti’, ‘Ondergrondse’, dit staat ook op de borden die de haltes aangeven.
Metrolijn 2
M2 (rood) zul je als toerist niet veel gebruiken, tenzij je hotel langs deze lijn ligt. M2 gaat van Déli Pályaudvar (treinstation) in Buda, langs Deák Ferenc tér (het centrale plein), Keleti Pályaudvar (treinstation), langs de arena, naar Örs Vezér tere waar je onder andere de Ikea en een groot winkelcentrum vindt.
Metrolijn 3
M3 (blauw) is in mijn ogen de belangrijkste metrolijn. Deze verbind vliegveld-bus 200E met het stadscentrum, maar is ook de langste lijn, met de meeste haltes. M3 gaat dwars door de stad en langs een aantal van de belangrijkste knooppunten: Corvin-negyed, Kálvin tér, Deák Ferenc tér en Nyugati Pályaudvar.
Op de lijn rijden nog metro’s uit de communistische tijd. De inwoners van Boedapest willen er daarom graag van af, ze worden niet graag aan die tijd herinnerd. In maart 2017 zijn de eerste nieuwe metro’s ingezet, maar vanwege enkele mankementen laat de rest op zich wachten.
Metrolijn 4
M4 (groen) is de jongste lijn: deze rijdt pas sinds maart 2014. De belangrijkste bezienswaardigheden waar M4 langs gaat, zijn de Grote Markthal, Gellért baden en de Gellért Heuvel.
De haltes van deze metro zijn ook kleine bezienswaardigheden: ze zijn een stuk moderner! De metro rijdt trouwens op auto pilot: er zijn geen bestuurders. M4 is de enige lijn die niet via Deák Ferenc tér rijdt.
Hoe werkt de tram in Boedapest?
Boedapest heeft meer dan 30 tramlijnen door de hele stad, maar de meeste zul je niet gebruiken. Het belangrijkste voor toeristen zijn tram 2, 4 en 6.
Tram 2 is een soort toeristen treintje; hij rijdt langs de Donau aan de Pest-zijde en daardoor heb je uitzicht op de Gellért heuvel, Burcht van Boeda, de Kettingbrug en het Parlement. De tram gaat overdag iedere 3 tot 5 minuten, ’s avonds iedere 10 minuten. In het weekend en op feestdagen minder vaak.
Tram 4 en 6 gaan langs de Nagykőrut, ofwel de Grote Boulevard: de ringweg in/rond het centrum van Boedapest. De trams stoppen onder andere bij Corvin-negyed, Nyugati Pályaudvar en het eiland Margit-sziget. Overdag is er ongeveer iedere 5 minuten een tram, ’s avonds 10 minuten. Tram 6 rijdt trouwens de hele nacht door, ook ongeveer iedere 10 minuten.
Hoe werkt de (trolley)bus in Boedapest?
Er is een uitgebreid (trolley)bus-netwerk in Boedapest. Sommige plekken in Boedapest zijn niet goed te bereiken zonder de bus (zoals de heuvels van Boeda).
De bussen in Boedapest rijden gemiddeld iedere 10 tot 15 minuten. Je hoeft dus nooit lang te wachten. Bij sommige bussen moet je voorin instappen, bij andere bussen kun je ook verder achterin instappen.
Houd er rekening mee dat de chauffeur niet altijd de deur voor je opent. Bij de oudere bussen doen ze dat wel, de nieuwere bussen hebben een knop bij de deur die je zelf in moet drukken.
Het verschil tussen de trolleybussen en bussen is dat de trolleybussen milieuvriendelijker zijn: ze rijden op elektriciteit en maken minder lawaai. De bussen zijn blauw, de trolleybussen zijn rood.
Hoe werken de veerboten in Boedapest?
Er zijn veerboten die van de zuidzijde naar de noordzijde van Boedapest varen. Er zijn diverse aanlegplaatsen in zowel Boeda als Pest. Doordeweeks kun je gewoon je ticket gebruiken, in het weekend heb je speciale tickets nodig, 750 HUF (ca. €2,43) voor volwassenen (met een Budapest Card hoef je niks extra te betalen).
Wanneer je de veerboot van begin tot eind neemt (2 uur richting het noorden, 90 minuten richting het zuiden), heb je een goedkope river cruise te pakken, iets waar veel toeristen tienduizenden forinten voor neerleggen. Neem wat te drinken en te snacken mee, en je hebt die live muziek en fancy dinners van de rivier cruises echt niet nodig.
De boot gaat onder alle bruggen in het centrum door en je hebt uitzichten op alle bezienswaardigheden aan het water, onder andere het Parlement, de Burcht van Boeda en de Gellért heuvel. De boot gaat zelfs naar Rómaufürdő, waar je een strand aan de Donau vindt.
Fietsen in Boedapest
Heel eerlijk? Ik ben geen fan van fietsen in buitenlandse steden. Omdat we in Nederland zó gewend zijn aan fietsen, weten we dat ze overal zijn. Als ik in het buitenland denk aan fietsen, ben ik altijd bang dat mensen me niet zullen zien, omdat ze niet verwachten dat er fietsen zijn. Dit heb ik dus (nog) niet geprobeerd!
In Boedapest zijn diverse fietsverhuurders, maar ook fietsen die je her en der in de stad terug kan brengen, zoals veel hoofdsteden hebben; de MOL Bubi bike. Er zijn meer dan 100 stations en meer dan 1200 fietsen in de stad.
Je kunt MOL Bubi kaarten kopen voor 24 uur, 72 uur en 7 dagen (met een borg van 25000 HUF (ca. €80)), er zijn ook kaarten voor 3, 6 of 12 maanden. De eerste 30 minuten zijn gratis, daarna betaal je 500 HUF (ca. €1,60) per half uur. Je koopt tickets via de app, de website of de fiets stations.
Taxi in Boedapest
Er zijn diverse taxi bedrijven in Boedapest. Over het algemeen geldt dat je het beste een taxi kunt bellen, in plaats van aanhouden op straat. Er gelden vaste tarieven in Boedapest, maar net als in Amsterdam zijn overal mensen die gebruik maken van naïeve toeristen.
Főtaxi wordt over het algemeen gezien als de meest betrouwbare taxi. Dit is ook de officiële partner van het vliegveld. Ze beloven binnen 5 tot 10 minuten bij je te zijn.
Bij internationale inwoners en toeristen is Taxify populair. Via een app bestel je een taxi en je ziet gelijk het kenteken, precies hoe lang het nog duurt voor de taxi bij je is, etc.
Treinen in Boedapest
Er zijn vier treinstations in Boedapest. Als toerist zul je geen gebruik maken van de treinen, tenzij je een bestemming buiten Boedapest hebt. Voor de treinen kun je op het station bij het loket of bij de automaten kaartjes kopen. Voor internationale treinen kun je vaak ook online al kaartjes kopen.
Toch gebruik maken van de regionale treinen? De gewone tickets zijn binnen Boedapest geldig, daarbuiten heb je een ander treinticket nodig.
Vliegveld van Boedapest
Er zijn verschillende opties om van het vliegveld van Boedapest naar het centrum te gaan. Het makkelijkste is de taxi, maar indien je met het OV wilt, is dit (overdag) de beste optie:
- Vanaf het vliegveld neem je bus 200E naar Kőbanya-Kispest, dit is de eindhalte van de bus.
- Daar stap je op metro 3. Die gaat hier vandaan maar één kant op, dus over de richting hoef je je geen zorgen te maken.
- Daarna is de halte afhankelijk van waar je naartoe moet.
Edit 12-07-2017
Sinds afgelopen weekend rijdt ook bus 100E tussen het vliegveld en het centrale plein Deák Ferenc tér. Deze bus gaat rechtstreeks en is dus bijna net zo makkelijk als de taxi, maar een stuk goedkoper. Hier heb je wel een apart ticket voor nodig. Deze koop je bij de balies of bij de ticketautomaten en kosten 900 HUF (ca. €2,95).
– Lees meer: Zo kom je van Budapest Airport naar Budapest stad
– Lees meer: Boedapest vliegveld naar Boedapest centrum: 100E vs. 200E + M3
Etiquette in het openbaar vervoer in Boedapest
Er zijn bepaalde (ongeschreven) regels in het openbaar vervoer in Boedapest, net als in Nederland.
- In Boedapest is het veel normaler dat je opstaat voor iemand die ouder is, maar ook mensen met (jonge) kinderen krijgen voorrang.
- De roltrappen gaan in de metro een stuk sneller dan in Nederland. Fijn, want anders duur het een eeuwigheid voor je boven bent. Ook in Boedapest hoor je rechts te staan, links te gaan (helaas houdt niet iedereen zich hier aan).
- Luide muziek, (sterk geurend) eten, luid bellen of praten… In Nederland ergeren mensen zich er aan, in Boedapest net zo hard.
- Honden zijn met een honden ticket toegestaan, maar moeten in het openbaar vervoer wel een muilkorf om.
- Roken in het openbaar vervoer is natuurlijk verboden, maar in Boedapest mag je ook niet roken bij de haltes. Niet iedereen houdt zich hier aan, maar het is officieel wel een regel met boetes als gevolg.
- Fietsen mogen niet mee in het OV, op een stuk of vijf uitzonderingen na.
Handige apps
Google Maps – Ik gebruik het meeste Google Maps. Het is een prima app om te zien hoe ik moet lopen en ik gebruik de kaart ook om mijn favorieten plekjes of nog te bezoeken hotspots op te slaan. Het advies voor het openbaar vervoer in Boedapest wijkt niet (heel erg) af van de OV-apps, dus Google Maps is mooi alles in één.
Taxify – Deze app gebruik ik persoonlijk niet, maar vrienden van mij gebruiken deze wel. Het werkt hetzelfde als Uber: je bestelt een taxi, krijgt een bevestiging en ziet vervolgens wanneer je taxi er is. Betalen kan cash of via de app. Het grootste voordeel van Taxify ten opzichte van Főtaxi? De app kan in het Engels, met bellen moet je dat maar afwachten.
BKK Futár – BKK Futár is de officiële app om het openbaar vervoer in Boedapest te plannen (BKK is het ov-bedrijf). Ik vind de app zelf niet fijn werken, maar toch wordt het veelvuldig gebruikt.
Budapest Menetrend – Hetzelfde geldt voor Budapest Menetrend: niet de fijnste app om mee te werken, maar wordt veelvuldig gebruikt. Dit was de app die mijn vrienden mij adviseerden om te gebruiken. Het beste aan de app is dat je routes op kunt slaan én de app ook offline kunt gebruiken (als is dat met de nieuwe roaming regels niet altijd meer nodig).
MOL Bubi Bike – De officiële app van MOL Bubi bikes. Je ziet waar de dockingstations zijn en hoeveel fietsen er beschikbaar zijn, maar je kunt ook kaarten kopen.
Pff, dat was een hele bevalling. Maar volgens mij is dit zo wel een redelijk complete gids voor het openbaar vervoer in Boedapest! Vragen of opmerkingen zijn natuurlijk welkom in de comments, dan ga ik voor je zoeken.
[…] Jouw gids voor het openbaar vervoer in Boedapest […]